مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ضمن برشمردن فاکتورهای موثر در حفظ سلامت روان در شرایط پرفشار، بر تاثیرات مثبت تفکرات و رفتارهای معنوی ( اثبات شده در پژوهشهای روانشناسی مثبتگرا ) در شرایط بحران تاکید کرد.
دکتر حمیده صمدی، دکترای تخصصی روانشناسی در گفتگو با وب دا، آشنایی با اصول کلیدی حفظ سلامت روان در شرایط پرفشار را بمنظور مدیریت هر چه بهتر موقعیت های بحرانی ضروری دانست و گفت: مدیریت ورودیهای ذهنی که شامل؛ کنترل دقیق منابع خبری و اطلاعاتی، محدودسازی مواجهه با محتواهای پرتنش و استفاده از منابع رسمی و موثق است، نقش مهمی در کاهش هیجانهای منفی و جلوگیری از افزایش اضطراب دارد.
وی پایبندی به ساختار زندگی منظم را دومین عامل کمک کننده در حفظ سلامت روان در شرایط پرفشار برشمرد و گفت: حفظ نظم خواب، تغذیه مناسب، فعالیت بدنی و پیروی از روالهای روزانه ثابت، بهعنوان مولفههای اصلی حفظ هموستاز روانی شناخته شدهاند.
دکتر صمدی توسعه حمایتهای اجتماعی و ارتباطات انسانی را هم در راستای ایجاد و نگهداری روابط عاطفی مثبت با خانواده، دوستان و همکاران و در نهایت کاهش تنشهای روانی و افزایش احساس امنیت و تعلق مهم برشمرد و آن را یکی از راهکارهای موثر در رواندرمانی اجتماعی دانست.
دکترای تخصصی روانشناسی، انجام حرکاتی همچون شلسازی عضلانی تدریجی (PMR) را بمنظور کاهش تنش فیزیکی اضطراب کمک کننده دانست و افزود: برای انجام این حرکت عضلات مختلف بدن را بهنوبت سفت و بعد رها کنید (از پاها شروع کنید تا صورت) تا سطح تنش فیزیکی اضطراب در بدن کاهش یابد.
آرامش واقعی؛ تلفیقی از مدیریت ذهن، معنویت و تعامل اجتماعی
دکتر صمدی، همچنین با اشاره به تعالیم اصیل اسلامی و یافتههای علمی نوین، تأکید کرد: آرامش واقعی، فراتر از یک احساس زودگذر و محصول فرآیندی پیچیده و مستمر است که تلفیقی از مدیریت ذهن، معنویت، و تعامل اجتماعی میباشد.
وی اضافه کرد: طبق آیات نورانی قرآن کریم، «أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ»، یاد خداوند به عنوان یک محرک معنوی قدرتمند موجب تنظیم فعالیتهای عصبی، کاهش پاسخهای استرسی و افزایش ثبات روانی میشود. یافتههای پژوهشهای روانشناسی مثبتگرا نیز بر اثرات مثبت معنویت در افزایش تابآوری روانی و کاهش علائم اضطراب و افسردگی صحه میگذارند.
مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بر تکرار جملات تأکیدی مثبت، همچون «الان امن هستم.»، «میگذرد.»، «میتوانم کنترل داشته باشم.» هم تاکید کرد و افزود: برای نتایج بهتر میتوانید با فردی مورد اعتماد تماس بگیرید یا فقط چند دقیقه با او صحبت کنید و یا حتی در صورت بروز علائم روانشناختی پایدار با متخصص روانشناسی و روانپزشکی در ارتباط باشید.
دکتر صمدی انجام تمرینهای روانتنی را هم در کاهش سطح اضطراب کمک کننده برشمرد و گفت: فعالیتهایی مانند تمرینات تنفس عمیق، مدیتیشن، دعا و نوشتن احساسات، با تأثیر بر سیستم عصبی پاراسمپاتیک، به کاهش فعالیت بخشهای استرسزا در مغز کمک میکنند و به بهبود آرامش ذهنی میانجامند.
ارتباط معنوی و ارتقاء توکل؛ تقویت زمینه ساز افزایش ظرفیت مدیریت استرس
دکترای تخصصی روانشناسی، تعامل مستمر با آموزههای دینی و انجام نماز با حضور قلب و تدبر در قرآن کریم را در بالابردن ظرفیت روانی مهم دانست و گفت: جنبههای معنوی، از دیدگاه علوم اعصاب شناختی موجب تقویت سیستمهای تنظیم هیجانی مغز و افزایش ظرفیت مدیریت استرس میگردد.
دکتر صمدی همچنین خاطرنشان کرد: در شرایط کنونی، لزوم حفظ تعادل روانی، تمرکز و آرامش، بیش از هر زمان دیگری احساس میشود و در چنین فضاهایی، گروههایی همچون دانشجویان و کارکنان حوزه سلامت که نقش کلیدی در پایداری خدمات اجتماعی دارند، باید بیش از پیش مراقب سلامت روان خود باشند.
وی در پایان تاکید کرد: ملت ایران با تکیه بر ارزشهای دینی و فرهنگی خود، همواره نمونهای از مقاومت و صبر در برابر بحرانها بوده و اکنون نیز آرامش درونی و سلامت روان به عنوان سرمایهای راهبردی، زمینهساز پایداری و امید در مسیر خدمات بهداشت، درمان و آموزش است.