استاد گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ضمن تأکید بر تأثیرات مثبت فرزندآوری در سلامت جسم و روان بانوان گفت: برای اقدام به بارداری بهترین زمان، فاصله سنی بین ۱۸ تا ۳۵ سال است.

دکتر نیره قمیان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در گفتگو با وبدا به مناسبت هفته جهانی جمعیت اظهار کرد: بهترین سن برای اقدام به بارداری، سنین بین ۱۸ تا ۳۵ سال است که تقریباً یک طیف زمانی ۱۷ ساله است و زوجین فرصت دارند هر تعداد فرزند که مد نظرشان است را داشته باشند.

وی ادامه داد: باید توجه داشت که بارداری‌های زیر ۱۸ سال و همینطور بالای ۳۵ سال جزو بارداری‌های پرخطر محسوب می‌شود و معمولاً عوارض مادری و جنینی در این بازه زمانی افزایش می‌یابد.

دکتر قمیان، در خصوص عوارض بارداری در سنین بالا نیز گفت: مسمومیت بارداری یکی از عوارضی است که اثبات شده و می‌تواند یک سری مشکلات جدی را برای مادر و جنین ایجاد کند، دیابت بارداری و همینطور سقط جنین و مرده زایی از دیگر عوارضی است که در بارداری در سن بالا ممکن است ایجاد شود.

وی اضافه کرد: احتمال سزارین در سنین بالا نیز قوت می‌یابد که این امر هم به دلیل افزایش عوارض مامایی و هم به علت بیماری‌های طبی و زمینه‌ای که مادر می‌تواند داشته باشد، است.

دکتر قمیان ادامه داد: وزن کم نوزاد در هنگام تولد هم از دیگر عوارضی است که در بارداری‌های سنین بالا دیده می‌شود و همچنین احتمال بروز اختلالات کروموزومی مثل سندروم داون و منگولیسم در نوزادانی که مادران آنها در سنین بالا اقدام به بارداری کردند بیشتر دیده می‌شود.

استاد گروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین متذکر شد: برخی از بیماری‌هایی که با افزایش سن در بانوان افزایش می‌یابد مثل فیبروم و آندرومتریوز ممکن است که فرایند بارداری را دچار عارضه کند.

دکتر قمیان در ادامه به افزایش میزان سزارین‌ها در سال‌های اخیر اشاره و بر لزوم همکاری تمامی رسانه‌ها جهت آگاهی بخشی و اطلاع رسانی و آموزش به بانوان به منظور آشنایی با مخاطرات سزارین و عوارض ناشی از آن تأکید کرد.

وی در همین ارتباط افزود: لازم است که فواید زایمان طبیعی و آموزش‌های مرتبط با آن به مادران داده شود که این موضوع می‌تواند در مطب‌ها یا مراکز بهداشت اتفاق بیفتد و حتماً باید به مادران توصیه شود که در کلاس‌های آمادگی زایمان که در فضاهای مختلف شهر برگزار می‌شود شرکت کنند، چون در این کلاس‌ها معمولاً بانوان باردار با فیزیولوژی طبیعی بارداری و زایمان آشنا می‌شوند و آموزش‌های لازم و مناسب را جهت کاهش ترس از زایمان طبیعی و اینکه چه اقداماتی را در طی زایمان انجام دهند آشنا می‌شوند و به این ترتیب همکاری لازم را با عامل زایمان خواهند داشت. در همین راستا مشخص شده که بانوان شرکت کننده در کلاس‌های فوق در مقایسه با بانوانی که این آموزش‌ها را دریافت نکرده‌اند ترس از زایمان طبیعی کمتری دارند و همکاری آنها در حین زایمان بیشتر است.

استاد گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رابطه با فواید زایمان طبیعی هم گفت: زایمان طبیعی به عنوان یک پدیده‌ای که فیزیولوژیک است و بیماری محسوب نمی‌شود، زمانی که روند طبیعی خود را طی کند فواید بسیار زیادی برای مادر و کودک خواهد داشت و از جمله‌ی آن می‌توان به بهبودی سریعتر مادر و ترخیص زود هنگام از بیمارستان اشاره کرد، این موضوع در مقایسه با عمل سزارین که یک عمل جراحی محسوب می‌شود و مانند سایر جراحی‌ها خطر خونریزی و عفونت و سایر عوارض در آن وجود دارد، ارجحیت خواهد داشت.

وی اضافه کرد: بانوانی که زایمان طبیعی دارند معمولاً شیردهی آنها زودتر آغاز می‌شود و در روند زایمان طبیعی مایعاتی که در ریه جنین تجمع یافته راحت‌تر خارج می‌شود و مشکلات تنفسی کودک بعد از زایمان کمتر خواهد بود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص عوارض سزارین نیز گفت: انجام سزارین های مکرر احتمال جفت سر راهی و چسبندگی‌های غیر طبیعی رحم را افزایش می‌دهد و باید به بانوان این آگاهی بخشی و آموزش را داشت که سزارین تنها در مواردی که جان مادر و جنین در خطر است و زایمان طبیعی ممکن نیست، مجاز است که انجام شود.

دکتر قمیان در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تأثیر فرزندآوری بر سلامت زنان اشاره کرد و گفت: این تأثیر مثبت از دو جنبه سلامت جسمی و سلامت روحی و روانی مد نظر می‌باشد. در واقع چون یکی از بهترین و پر احساس‌ترین تجارب زندگی هر زنی، فرزنددار شدن است و این یک پدیده‌ای است که برای بقای نسل انسان لازم است لذا باعث ثبات روحی و روانی در بانوان می‌شود و همچنین بنیان خانواده را مستحکم می‌سازد؛ ضمن اینکه از نظر تأثیر بر جسم نیز خطر سرطان پستان در مادر به دلیل اقدام به شیردهی کاهش می‌یابد، قابل ذکر است که بارداری و شیردهی خطر ابتلا به سرطان پستان را به میزان 1/2تا 1/7 نسبت به خانمی که هیچ زایمانی نداشته کاهش می‌دهد. همچنین خود فرایند شیردهی احتمال بروز سرطان پستان را کم می‌کند که میزان آن 3/4 می‌باشد یعنی 12 ماه شیردهی به میزان3/4احتمال ابتلا به سرطان پستان را کاهش می دهد.

دکتر قمیان همچنین گفت: از اثرات دیگری که بارداری دارد کاهش ریسک سرطان تخمدان است و در بانوانی که اصلاً زایمان نداشته‌اند احتمال سرطان تخمدان در مقایسه با مادری که چندین زایمان داشته است بیشتر می‌باشد، همچنین شانس ابتلا به فیبروم که یکی از تومورهای خوش خیم رحم است با بارداری کاهش می‌یابد و بانوانی که فرزند کمتری آورده‌اند شانس بیشتری برای ابتلا به فیبروم در مقایسه با زنانی دارند که فرزندآوری بیشتری داشتند.

وی خاطرنشان کرد؛ در رابطه با اثر بارداری بر روی بیماری آندرومتریوز که اغلب سبب بیماری‌های مزمن لگنی می‌شود و علاوه بر علائم بالینی احتمال نازایی را هم در فرد قوت می‌بخشد باید گفت که بارداری باعث توقف پیشرفت آندرومتریوز می‌شود و علائم بیماری در طی بارداری از بین می‌رود و بنابراین باردار شدن یک خانم علاوه بر اثرات روانی از نظر جسمی هم فواید شناخته شده‌ای دارد.

استاد گروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص راهکارهای تشویق زوجین به فرزندآوری در سن مناسب گفت: یکی از مسائل مهم آموزش زوجین است و آگاهی بخشی در رابطه با اینکه بهترین و مناسب‌ترین سن فرزندآوری چه زمانی است؟ چون گاهی اوقات مشاهده می‌شود که خانواده‌ای تشکیل شده اما خانم و آقا بدون هیچ دلیل مشخصی بارداری را به تعویق می‌اندازند و سبب می‌شوند که سن خانم به بالای ۳۵ سال برسد . بنابراین اگر دلیل خاصی برای به تأخیر انداختن بارداری وجود ندارد بهتر است که در همان فاصله زمانی مناسب یعنی ۱۸ تا ۳۵ سال خانواده از نظر تعداد فرزندان تکمیل بشود و بدون دلیل بارداری به تأخیر نیفتد. همچنین در خصوص اقداماتی که دولتمردان می‌توانند انجام دهند باید گفت که بسترسازی و ایجاد زمینه‌های مناسب برای ازدواج زود هنگام جوانان از طریق فراهم سازی امکانات و دستیابی به شغل مناسب و مسکن ارزان و همچنین اقدامات حمایتی که دولت در راستای تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری می‌تواند انجام دهد مورد توصیه است و در صورت فراهم شدن این شرایط بسیاری از زوجین که ازدواج کرده‌اند بارداری را به تأخیر نمی‌اندازند و ما هم امیدواریم که این مسئله حتماً مد نظر مسئولان قرار گیرد و تسهیلات لازم جهت فرزندآوری خانواده‌ها فراهم شود.